Door Marcel Schoemaker
Lopend over de Brink. In de hem zo kenmerkende, ietwat sjokkende tred. Wat shabby gekleed. En, toen het nog mocht van hem zelf, met de onvermijdelijke sigaar die niet leek te wijken van zijn lippen. Bezoekers van buiten die hem zo rond zien dwalen tijdens een evenement zijn geneigd een verwarde man te melden bij de politie. Deventernaren weten wel beter: daar gaat Hein te Riele, de evenementenkoning van de oude Hanzestad. Hij lijkt er door de jaren heen helemaal mee vergroeid te zijn geraakt. Hoe is dat zo gekomen? Of is er nog een andere Hein?
Je groeide op in een groot katholiek Deventer gezin in de tijd dat het geloof nog een zuil was. Deed je gymnasium op het Klein Seminarie en daarna een verpleegkunde-opleiding. Was je toen nog zoekende of wist je al wat het later zou worden?
Nee, dat Klein Seminarie waar ik mijn gymnasium alfa deed, was een echte roeping. Maar het was natuurlijk wel een besloten wereld waarin ik niet verder wilde. Voor militaire dienst werd ik afgekeurd omdat mijn benen een verschillende lengte hadden. Het contrast kon na het seminarie niet groter zijn toen ik mijn opleiding B verpleegkundige deed in het Franciscushof in Raalte. Ik werd er net niet zelf gek.
En de liefde voor boeken waar ontstond die? Want je volgt ook nog de opleiding voor bibliothecaris en gaat werken bij de Stads- en Atheneumbibliotheek?
Die liefde was er al vanaf schooltijd. Op het gymnasium werd er veel gelezen. Terug in Deventer werd ik hulpje bij een antiquariaat in de Nieuwstraat. Dat hielp ook wel. Ging ik mee als er wat werd opgekocht. In de opleiding aan de Bibliotheek Academie in Deventer werd het oude boek een specialisatie en afstudeerproject.
Op een gegeven moment schud je de boekstof wat van je af en word je meer creatief actief. Had dat een oorzaak? Was er een game changer zouden we nu zeggen?
Nee, niet echt. Het ging meer geleidelijk. In de SAB was ik al betrokken bij een eerste grote tentoonstelling. Daarna werkzaam bij de gemeente en het eerste grote event: de Hanzedagen in 1990 in Deventer. En natuurlijk actief in allerlei andere (semi-)culturele circuitjes.
Eenmaal bij de VVV ontstaan ook de grote evenementen die nu staan als een huis. Dat vraagt inzet van velen maar vooral natuurlijk van de regisseur. Geldt voor jou het cliché ‘mijn hobby is mijn werk’?
Het is hard werken, maar het voelt niet als werk. Een van mijn motto’s: wees een ‘homo ludens’, een spelende mens. Dat geldt ook voor de stad en zijn evenementen. Toen die langs kwamen als opportunity, dacht ik: daar kunnen we wat mee als stad. Dat is gebleken. Daarvoor moet je natuurlijk de ruimte krijgen, maar ook de ruimte nemen.
Is er dan nog zoiets als vrije tijd?
Jawel, maar soms ben je ook dan weer met je werk bezig. Als ik bijvoorbeeld samen met mijn Anjo een groep ga bekijken in het buitenland om vast te leggen voor Deventer op Stelten. Niets zo heerlijk als ’s ochtends heel vroeg door een nog verlaten Frans stadje lopen. Natuurlijk boeken lezen. Op de stapel liggen nu Biesheuvel, Pfeijffer en de Bourgondiërs. Gewoon tegelijk. Koken doe ik ook, maar vooral in de zin van slim inkopen en snel organiseren. En gewoon thuis lekker lummelen, het ‘dolce fa niente’. Onderuit op de bank naar sport kijken bijvoorbeeld.
Passief sporten dus. Ooit actief wat gedaan?
Nee, dat was niet voor mij weggelegd. Maar ik kan genieten van mensen die van sport genieten. Of van andere kleine dingen. Die zijn net zo belangrijk. Dat zie ik ook in het Deventer DNA. Wanneer je over straat loopt en ziet dat Deventernaren of bezoekers van de stad genieten.
Tenzij er nog een ‘Heintje Davids te Riele-effect’ optreedt, valt in oktober voor jou het doek. Kan zo maar eens een zwart gat worden of een afkicktherapie.
Nee hoor. Op 18 oktober stopt mijn salaris en hoop ik dat de nieuwe organisatie er staat met nieuwe Hein te Riele’s die passen in de nieuwe tijd. Heb er alle vertrouwen in. En dat we Deventer dan breder kunnen neerzetten dan alleen cultureel. Ook de ondernemerszin in Deventer is groot.
Je blijft positief over jouw stad?
Zeker. Zal me er prettig mee blijven bemoeien. We doen veel als relatief kleine stad. Samen met Deventernaren bij wie ook de IJssel door het bloed stroomt. En die vaak op vrijwillige basis veel voor hun stad doen. De stad en ommelanden mede vorm geven. Vrijwillig en professioneel, een mooie mix. Een mix die straks op een andere manier de nieuwe burgemeester hopelijk ook heeft. De Deventer mix van de multitaskende Lebuinus en de ondernemer Sint Nicolaas.
Heel even dachten we dat Hein het over zichzelf had. Maar dat weet je nooit precies bij hem.
