Column Rob Oostenrijk: Condoleren

‘Gecondoleerd’, het is voor sommige mensen een ongemakkelijk woord. Maar wat zeg of
schrijf je dan? ‘Mijn oprechte deelneming’ klinkt wat formeel en ‘ik leef met je mee’ zeg je
vooral tegen mensen die dichtbij staan. ‘Ik vind het heel erg voor je’ is misschien een goede
zin, maar kan alleen als je in gesprek bent met iemand. Het is altijd zoeken naar de juiste
woorden.

Ik heb het antwoord ook niet. Wat ik soms adviseer is het woord condoleren uitbreiden naar
een zin: gecondoleerd met het verlies van je oma. Dat haalt de nadruk weg van dat ene
woord en maakt het tegelijk persoonlijker.

Graag geef ik u wat praktische tips voor tijdens een condoleance. De belangrijkste: houd het
kort. Vaak is er een rij en het is fijn voor iedereen als die een beetje doorloopt. Voor de
familie is het feit dat je er bent belangrijker dan het gesprek. Dus een hand, een omhelzing,
een paar woorden. Als je wat verder van de familie afstaat is het handig als je even vertelt
wie je bent en hoe je de overledene kent. Essentieel is wat mij betreft: kom niet met je eigen
verhaal. Ook al lijkt het troostend dat je iets soortgelijks hebt meegemaakt, het gaat op dat
moment niet over jou. Bedenk iets wat jij zou willen horen als jij gecondoleerd wordt.

Condoleren aan het einde van een uitvaart komt niet zo vaak meer voor. Vaak mengt de
familie zich tussen de gasten, ook voor hen is het een moment om even te ontspannen. Als
je niet alle familieleden persoonlijk hebt kunnen spreken, is dat niet zo erg. Je komt elkaar
later misschien weer tegen en juist dan is de steun en aandacht van mensen uit de omgeving
voor familieleden heel belangrijk.
Rob Oostenrijk

Rob Oostenrijk is uitvaartbegeleider in Deventer. Elke laatste woensdag van de maand
schrijft hij op deze plek over zijn werk. Soms met nuttige informatie, soms met een verhaal
uit de praktijk.