BATHMEN – Waar ze beneden de grote rivieren maanden van tevoren uitkijken naar Carnaval, staan bij veel Bathmenaren en Deventenaren de laatste zaterdag, zondag en maandag van september geblokt in de agenda. Die dagen zijn gereserveerd voor de Bathmense Kermis. Een eeuwenoud dorpsfeest met een aantrekkingskracht tot ver buiten de dorpsgrenzen.
Drie dagen feest
Opzwepende beats en Nederlandstalige krakers schallen over de Brink in Bathmen terwijl groepjes mensen klitten samen voor Boode, Braakhekke of Café de Brink. Ze lachen, proosten en worden naar mate de tijd vordert iets luidruchtiger. Kinderen rennen rond tussen de attracties, klampen hun ouders aan of constateren teleurgesteld dat hun kermisgeld nu echt op is. Toegegeven, de Bathmense Kermis moet nog beginnen, maar dit is de sfeer die je kunt verwachten. Die is namelijk al jaren hetzelfde. En dat is ook precies de kracht van het jaarlijkse dorpsfeest.
“Het is gewoon drie dagen feest, aan één stuk door. Met allemaal mensen die elkaar weer eens spreken’’, zegt Toni Denneboom, mede-organisator van de Bathmense Kermis. “Die dorpse kleinschaligheid en gezelligheid zorgen ervoor dat we in Bathmen één van de weinige kermissen hebben die het nog hartstikke goed doen.’’
Eeuwenoude traditie
Het feest is onlosmakelijk verbonden met de regio. Een leven zonder kermis is voor de gemiddelde Bathmenaar dan ook niet voor te stellen. Zelfs niet voor de oudste bewoners. “In een archief in Holten schijnt een document te liggen uit de 17e eeuw, waarin voor het eerst melding wordt gemaakt van de Bathmense Kermis’’, vertelt Denneboom. “Een schout (agent, red.) zou daar een vechtpartij hebben opgelost. Dit jaar zou de 478e editie zijn van de kermis. Al moet ik toegeven dat de meningen daarover verdeeld zijn.’’
De kermis begon waarschijnlijk als oogstfeest en groeide uit tot de huidige vorm. Met nieuwe elementen, traditionele onderdelen en een herkenbare indeling. “De indeling is eigenlijk zoals altijd. Op zaterdag is de kermis voor de kinderen. Overdag voor de jongere kinderen, ’s avonds voor jongeren uit de omgeving die uitgaan. Op zondag is het publiek gemêleerd, met veel bezoekers uit de wijde omgeving en verschillende activiteiten, met volop feest in de Bathmense horeca als afsluiter. Maandag is van oudsher de ‘Battumse’ dag, met een rommelmarkt, een ontbijt en in de middag muziek en feest met veel dorpelingen.’’
Vernieuwing
De organisatie zou achterover kunnen hangen en vertrouwen op de bewezen populariteit. Toch proberen ze met nieuwe elementen meer uit het feest te halen en het dorp meer te verbinden. Vernieuwen met respect voor het verleden, noemen ze het. “Zo organiseren we een gratis dorpsontbijt en wordt de traditionele koetsentocht uitgebreid met oldtimers en ouderwetse tractoren en vrachtwagens’’, zegt Denneboom. “Op zaterdag krijgen kinderen gratis kermiseuro’s voor attracties en we maken de kermis onderdeel van de Bathmense Quiz. Zo moeten mensen op maandag aanwezig zijn om een vraag uit de befaamde jaarlijkse dorpsquiz te kunnen beantwoorden. Op deze manier proberen we een programma te bieden dat jong en oud aanspreekt en tegelijkertijd de samenhang in het dorp versterkt.’’
Toekomstbestendigheid
De organisatie van de Bathmense Kermis heet officieel “Stichting tot behoud van de Bathmense Kermis”. Dat suggereert dat het voortbestaan van het evenement wordt bedreigd. Is dat het geval? “Nee, voorlopig zeker niet, maar er zijn wel ontwikkelingen die de organisatie moeilijker maken’’, zegt Denneboom. Daarmee doelt hij bijvoorbeeld op de aangescherpte veiligheidseisen vanuit de gemeente. Die kostten veel tijd en erg veel geld. “De beweegredenen vanuit de gemeente zijn volkomen begrijpelijk, maar we zouden hier in de toekomst graag wat meer bij de hand genomen worden door de gemeente. De Bathmense Kermis past in hetzelfde rijtje als Deventer Op Stelten, Dickens of de Boekenmarkt, laten we dat ook zo houden.’’
